“Tinh hoa bách nghệ” là chương trình truyền hình tôn vinh các ngành nghề trong đó có Nghề truyền thống lẫn Nghề hiện đại mang đậm nét đẹp riêng và giá trị văn hóa nhất định. Mỗi nghề là một câu chuyện giới thiệu đến cộng đồng và bạn bè quốc tế gần xa những bức tranh sống động về con người, thiên nhiên, văn hóa Việt qua cách thể hiện linh động từ ký sự, phóng sự thực tế hoặc nhân vật trải nghiệm. 

Chương trình "Tinh hoa bách nghệ" được phát sóng vào 19h40 - 19h50 vào thứ 5 hàng tuần trên kênh THVL1. Mỗi tập phim “Tinh hoa bách nghệ" sẽ là câu chuyện được dẫn dắt nhẹ nhàng, gần gũi bởi những nhân vật trải nghiệm khác nhau từ các MC; Du khách trải nghiệm...

Xưởng kẹo dừa Quê Dừa – xã Phúc Túc, tỉnh Vĩnh Long

Xứ dừa Bến Tre (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long) không chỉ có thiên nhiên trù phú mà còn có một di sản được lưu giữ qua bàn tay của những người thợ. Đó chính là nghề làm kẹo dừa truyền thống. Nghề làm kẹo dừa là cả một nghệ thuật, một sự kết nối với hồn cốt của xứ dừa. Mỗi viên kẹo là kết quả của sự kiên nhẫn, của những bí quyết được truyền đời, của tình yêu với nguyên liệu và niềm tự hào quê hương. Kẹo Dừa Bến Tre – không chỉ là đặc sản, mà là câu chuyện của những thế hệ giữ lửa nghề. Và khi đã về xứ dừa, chắc chắn quý vị không thể bỏ qua một nghề truyền thống đã gắn bó lâu đời với người dân nơi đây: nghề làm kẹo dừa. Đây không chỉ là một món ăn đặc sản mà còn là nét văn hóa đặc trưng của bà con nơi đây. Lịch sử ghi nhận, nghề làm kẹo dừa ở tỉnh Bến Tre cũ – nay thuộc tỉnh Vĩnh Long có trên trăm năm tuổi, ra đời vào khoảng những năm 30 của thế kỷ XX. Kẹo dừa là đặc sản riêng nổi tiếng của xứ dừa, mang hương vị béo, thơm quyến rũ mà không có nơi nào trên cả nước có thể làm giống được. Kẹo dừa được làm từ những nguyên liệu vô cùng đơn giản là: nước cốt dừa, mạch nha và đường cát. Dù vậy nghề làm kẹo dừa cũng hết sức vất vả, để làm ra viên kẹo ngon đòi hỏi người thợ phải lành nghề. Từng viên kẹo dừa chứa đựng cả cái tâm và cái tình của người dân xứ dừa. Thủ phủ dừa Bến Tre xưa – nay là tỉnh Vĩnh Long, là điều kiện thuận lợi cho ngành sản xuất kẹo dừa. Tuy nhiên, hiện nay tình hình sâu bệnh và giá cả dừa nguyên liệu tăng cao khiến nguồn nguyên liệu sản xuất kẹo dừa có phần giảm sút. Nhiều cơ sở phải ngưng để chờ nguyên liệu.

Kẹo dừa Bến Tre không chỉ là một món ăn ngọt ngào, mà còn là biểu tượng của tinh thần lao động cần cù, khéo léo và sự sáng tạo không ngừng của người dân nơi đây theo thời gian. Mỗi viên kẹo dừa không chỉ đơn thuần là một sản phẩm thủ công, mà còn chứa đựng trong đó cái hồn của văn hóa, cái tình của con người và cái đẹp của thiên nhiên. Kẹo dừa dù khoác lên tấm áo mới nhưng vẫn giữ hồn vị của vùng đất này: Kẹo dừa hôm nay không chỉ là món ăn của trẻ thơ, mà còn là hương vị gợi nhớ của cả người lớn – ngọt ngào, thân quen như ký ức quê nhà. Khi bàn tay thủ công hòa cùng công nghệ hiện đại, những viên kẹo đang dần khoác lên mình diện mạo mới để vươn xa. Dẫu đi khắp muôn nơi, thì hương vị ấy vẫn không lẫn vào đâu –  đó là hồn vị, là niềm tự hào của vùng đất xứ dừa.

Làng nghề làm bột gạo Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp

Nằm giữa vùng đất trù phú của miền Tây Nam Bộ, Làng nghề bột gạo Sa Đéc ở Đồng Tháp là nơi lưu giữ một trong những làng nghề làm bột gạo thủ công lâu đời và nổi tiếng nhất trong khu vực. Hơn một thế kỷ qua, nghề làm bột gạo nơi đây đã đi sâu vào đời sống của người dân, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa lao động và ẩm thực địa phương. Trước đây, các hộ gia đình làm hàng theo phương pháp thủ công, xay bột bằng cối đá. Phải mất cả ngày mới xong hết các công đoạn nên sản lượng và chất lượng bột chưa được đảm bảo. Trong những năm gần đây, người dân đã đưa cơ giới hoá quy trình sản xuất nên vừa giảm được công lao động, hạ giá thành sản phẩm, vừa nâng cao sản lượng và uy tín chất lượng của thương hiệu bột Sa Đéc. Tuy nhiên quy trình truyền thống vẫn được gìn giữ gần như nguyên vẹn: từ việc chọn gạo, ngâm, xay, lọc, ép cho đến phơi bột đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và tay nghề cao. Hiện nay, làng nghề bột gạo Sa Đéc có nhiều hộ đã nối nghiệp qua ba, bốn thế hệ, tiếp tục gắn bó với nghề. Điều đặc biệt là bột gạo Sa Đéc hoàn toàn không sử dụng chất bảo quản, giữ được hương thơm tự nhiên của gạo, độ dẻo mịn và màu trắng ngà đẹp mắt. Chính vì vậy, sản phẩm của làng nghề luôn được tiểu thương, đầu bếp và các cơ sở sản xuất thực phẩm khắp nơi tin tưởng lựa chọn. Sản phẩm bột gạo Sa Đéc được chia thành 2 loại: bột ướt được cung cấp trực tiếp cho các nhà máy, cơ sở chế biến thực phẩm; bột khô có thể dùng để dự trữ, chế biến dần. Từ bột, các doanh nghiệp địa phương đã chế biến ra hàng trăm mặt hàng như: bánh phở, hủ tiếu, miến, bún, bánh canh... thị trường tiêu thụ đa số trong nước và xuất khẩu ngoài nước thông qua các công ty, doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn. Nhiều cơ sở đã xây dựng được thương hiệu riêng, đạt chứng nhận OCOP 3 sao, 4 sao, và đầu tư dây chuyền sản xuất hiện đại như máy ép chân không, hệ thống sấy lạnh, đóng gói đạt chuẩn an toàn thực phẩm. Có thể thấy, quy trình sản xuất tại Làng nghề bột Sa Đéc ngày càng được nâng cao, tư duy người làm bột dần được đổi mới. Tuy nhiên, cái khó của làng nghề hiện nay là giá sản phẩm chưa ổn định, khi thăng khi trầm, người dân sản xuất bột còn manh mún, nhỏ lẻ nên chưa tìm được thị trường chủ đạo.

Giữa nhịp sống hiện đại đang đổi thay từng ngày, làng nghề làm bột gạo Sa Đéc vẫn giữ cho mình một dáng hình trầm lặng và bền bỉ. Ở nơi ấy, không chỉ có bột gạo trắng tinh mà còn có những bàn tay cần mẫn, những trái tim giữ nghề bằng tất cả sự tự hào. Làng bột Sa Đéc không chỉ làm ra những hạt bột mịn màng, mà còn gìn giữ ký ức về một vùng đất miền Tây yên bình, nơi giá trị truyền thống không phai mờ theo năm tháng, mà đang được tiếp nối một cách bền bỉ, sáng tạo và đầy trân quý. Giữa nhịp sống hối hả, làng nghề làm bột gạo Sa Đéc vẫn lặng lẽ phát triển, cần mẫn từng ngày để lưu giữ hương vị quê hương qua bao thế hệ. Mỗi hạt gạo quê nhà qua bàn tay người thợ lại trở thành một phần hồn quê, một nét đẹp văn hoá sống động giữa lòng Đồng Tháp.

Hẹn gặp lại quý vị khán giả trong hành trình khám phá tiếp theo của chương trình “Tinh Hoa Bách Nghệ” vào lúc 19h40, chủ nhật hàng tuần trên kênh THVL1.